تخريب و گودبرداري يك ساختمان فرسوده براي ساخت مجدد از مراحلي است كه در بافت فرسوده انجام مي‌شود.
در اينجا، ضوابط و دستورالعمل‌هاي گودبرداري به عنوان بخشي از مقررات ملي ساختمان ذكر شده است:
عمليات خاكي
1 - عمليات خاكي شامل مراحل خاكبرداري، خاكريزي، تسطيح زمين، گودبرداري، پي‌كني ساختمان‌ها، حفر شيارها، كانال‌ها و مجاري آب و فاضلاب و حفر چاه‌هاي آب و فاضلاب با وسايل دستي يا ماشين‌آلات است.
قبل از اينكه عمليات خاكي شروع شود اقدامات زير بايد انجام شود:
الف: زمين موردنظر از لحاظ استحكام و جنس خاك به طور دقيق مورد بررسي قرار گيرد.
ب: موقعيت تاسيسات زيرزميني از قبيل كانال‌هاي فاضلاب، قنوات قديمي، لوله‌كشي آب و گاز، كابل‌هاي برق، تلفن و غيره كه ممكن است در حين عمليات گودبرداري و خاكبرداري موجب بروز خطر و حادثه يا خود دچار خسارت شوند، بررسي و شناسايي شوند و با همكاري سازمان‌هاي ذي‌ربط، نسبت به تغيير مسير دائم يا موقت و همچنين در صورت قطع جريان آنها اقدام شود.
ج: در صورتي كه تغيير مسير يا قطع جريان برخي از تاسيسات مندرج در بند ب امكان‌پذير نباشد، بايد با همكاري سازمان‌هاي مربوطه و به طرق مقتضي نسبت به حفاظت آنها اقدام شود.
د: چنانچه محل گودبرداري در نزديكي يا مجاورت يكي از ايستگاه‌هاي خدمات عمومي از قبيل آتش‌نشاني، اورژانس و غيره و يا در مسير اتومبيل‌هاي مربوطه باشد، بايد از قبل مراتب به اطلاع مسوولان ذي‌ربط رسانده شود تا در سرويس‌رساني عمومي وقفه‌اي ايجاد نشود.
ه: كليه اشياي زايد از قبيل تخته‌سنگ، ضايعات ساختماني يا بقاياي درخت كه ممكن است مانع انجام كار شده يا موجب بروز حادثه شود، از زمين موردنظر خارج شوند.
3 - تمام كارگراني كه در عمليات خاكي مشغول به كار مي‌شوند بايد تجربه كافي داشته باشند و اشخاص ذي‌صلاح بر كار آنان نظارت كنند. همچنين ساير افراد از جمله رانندگان و اپراتورهاي ماشين‌آلات و تجهيزات مربوطه، بايد از اشخاص ذي‌صلاح باشند.
4 - در صورتي كه در عمليات خاكي از دستگاه‌هاي برقي مانند الكتروموتور براي هوادهي، تخليه آب و نظاير آن استفاده شود، بايد با رعايت مفاد به كار گرفته شده در اين ضوابط نسبت به تجهيز وسايل حفاظتي مناسب اقدام كنند.
5 - چنانچه محل موردنظر براي عمليات خاكي نظير حفر چاه در معابر عمومي يا محل‌هايي كه احتمال رفت‌و‌آمد افراد متفرقه وجود داشته باشد، بايد با اقدامات احتياطي از قبيل محصور كردن محوطه حفاري، نصب علائم هشداردهنده و وسايل كنترل مسير، از ورود افراد به نزديكي منطقه حفاري جلوگيري شود.
حفر طبقات زيرزمين و پي‌كني ساختمان‌ها
1 - در صورتي كه در عمليات گودبرداري و خاكبرداري احتمال خطري براي پايداري ديوارها و ساختمان‌هاي مجاور وجود داشته باشد، بايد از طريق نصب شمع، سپر و مهارهاي مناسب، رعايت فاصله مناسب و ايمن براي گودبرداري و در صورت لزوم با اجراي سازه‌هاي نگهبان قبل از شروع عمليات، ايمني و پايداري آنها تامين شود.
2 - در خاكبرداري‌هاي با عمق بيش از 120سانتيمتر كه احتمال ريزش يا لغزش ديوارها وجود دارد، بايد با نصب شمع، سپر و مهارهاي محكم و مناسب براي حفاظت ديوارها اقدام شود، مگر آنكه شيب ديواره از زاويه شيب طبيعي خاك كمتر باشد.
3 - در مواردي كه عمليات گودبرداري در مجاورت بزرگراه‌ها، خطوط راه‌آهن و مراكز يا تاسيسات داراي ارتعاش انجام مي‌شود، بايد براي جلوگيري از لغزش يا ريزش ديواره‌ها اقدامات لازم صورت گيرد.
4 - در موارد زير بايد ديواره‌هاي محل گودبرداري به طور دقيق مورد بررسي و بازديد قرار گرفته و در نقاطي كه خطر ريزش يا لغزش ديواره‌ها ايجاد شده، وجود مهارها و وسايل ايمني لازم از قبيل شمع، سپر و غيره نصب و با مهارهاي موجود تقويت شوند:
الف: بعد از بارندگي‌هاي شديد
ب: بعد از وقوع توفان‌هاي شديد، سيل و زلزله
ج: بعد از يخبندان‌هاي شديد
د: بعد از هر گونه عمليات انفجاري
ه: بعد از ريزش‌هاي ناگهاني
و: بعد از وارد آمدن صدمات اساسي به مهارها
ز: بعد از هر گونه ايجاد وقفه در فعاليت ساختماني
5 - براي جلوگيري از بروز خطرهايي نظير پرتاب سنگ، سقوط افراد، حيوانات، مصالح ساختماني و ماشين‌آلات و سرازير شدن آب به داخل گود و نيز برخورد افراد و وسايط نقليه با كارگران و وسايل و ماشين‌آلات حفاري و خاكبرداري، بايد اطراف محل حفاري و خاكبرداري با رعايت ضوابط و دستور‌العمل گودبرداري به نحو مناسب حصاركشي و محافظت شود. در مجاورت معابر و فضاهاي عمومي، محل حفاري و خاكبرداري بايد با علائم هشداردهنده كه در شب و روز قابل رويت باشد، مجهز شود.
در گودبرداري‌هايي كه عمليات اجرايي به علت محدوديت ابعاد آن با مشكل نور و تهويه مواجه مي‌شود، لازم است نسبت به تامين وسايل روشنايي و تهويه اقدام لازم به عمل آيد.
7 - خاك و مصالح حاصل از گودبرداري نبايد به فاصله كمتر از نيم متر از لبه گود ريخته شود. همچنين اين مصالح نبايد در پياده‌روها و معابر عمومي به نحوي انباشته شود كه مانع عبور و مرور شده يا به بروز حادثه منجر شود.
8 - قبل از استقرار ماشين‌آلات و وسايل مكانيكي از قبيل، جرثقيل، بيل مكانيكي، لودر، كاميون و غيره يا انباشتن خاك‌هاي حاصل از گودبرداري يا مصالح ساختماني در مجاورت گود، ضمن رعايت فاصله مناسب از لبه گود، نسبت به تامين پايداري ديواره‌هاي گود نيز بايد اقدام شود.
9 - در گودهايي كه عمق آنها بيش از يك متر است، نبايد كارگر به تنهايي در محل به كار گمارده شود.
10 - در محل گودبرداري‌هاي عميق و وسيع، بايد يك نفر نگهبان عهده‌دار مسووليت نظارت بر ورود و خروج كاميون‌ها و ماشين‌آلات سنگين باشد و نيز براي آگاهي كارگران و ساير افراد، علائم هشداردهنده در معبر و محل ورود و خروج كاميون‌ها و ماشين‌آلات مذكور نصب شود.
منبع گروه مسكن روزنامه دنياي اقتصاد - وب سایت سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی- سازه شرقی
0 نظرات:
ارسال یک نظر