روسازی راه - روسازي خيابان + جداول مورد نیاز و مراحل طراحی 2
قسمت دوم
1-2- قير
قير مورد مصرف بسته به برنامه اجرايي كار، شرايط جوي و امكانات تهيه قير در منطقه، بايد در مشخصات فني خصوصي ذكر شود. در صورت نبود اين اطلاعات مي‌توان از .....
روسازی راه - روسازي خيابان + جداول مورد نیاز و مراحل طراحی 2
قسمت دوم
1-2- قير
قير مورد مصرف بسته به برنامه اجرايي كار، شرايط جوي و امكانات تهيه قير در منطقه، بايد در مشخصات فني خصوصي ذكر شود. در صورت نبود اين اطلاعات مي‌توان از يكي از قيرهاي مندرج در جدولزیر استفاده نمود.
جدول قيرهاي مورد مصرف در آسفالت سرد پيش‌ساخته
حرارت اختلاط بر حسب درجه سلسيوس | نوع مواد قيری |
| قير مخلوط: |
80 – 55 | MC-250 |
100 – 75 | MC-800 |
80 - 55 | MC-250 |
100 – 75 | SC-800 |
| امولسيون کاتيونيک: |
70 – 10 | CMS-2 |
70 – 10 | CMS-2h |
توضيحات جدول:
ـ درجه حرارت مندرج در جدول مربوط به درجه حرارت مخلوط آسفالتي است كه بلافاصله از مخلوط‌كن خارج مي‌شود و ارتباطي به درجه حرارت قير هنگام پاشيدن در مخلوط‌كن ندارد.
ـ از مصرف قيرهاي RC[13] كه كاربرد آن داراي خطرات زيادي است، بايد خودداري شود.
ـ درجه حرارت مندرج در جدول در پاره‌اي موارد از درجه اشتعال قيرهاي مخلوط بالاتر است. در اين حالت بايد نهايت دقت به عمل آيد و از نزديك كردن شعله آتش به قير خودداري شود.
ساخت آسفالت
قبل از ساخت آسفالت پيمانكار بايد مصالح موردنظر را بر اساس دانه‌بنديهاي خواسته شده در مشخصات فني خصوصي تهيه نموده و طرح اختلاط[14] را زير نظر آزمایش گاه مورد قبول دستگاه نظارت آماده سازد. طرح اختلاط تهيه شده براي اجرا به پيمانكار ابلاغ خواهد شد. در صورت عدم دسترسي به آزمایشگاه و عدم تعيين طرح اختلاط، مي‌توان از روشهاي تجربي زير استفاده نمود:
1- آسفالت سرد با قير مخلوط MC يا SC . در صورت استفاده از اين قيرها ميزان درصد قير با توجه به دانه‌بندي مصالح از رابطه زير به دست مي‌آيد:
P = 0.02a + 0.07b +0.15c + 0.2d
كه در رابطه فوق:
-p درصد قير مخلوط آسفالتي نسبت به وزن مصالح خشك
-a درصد مصالح مانده روي الك نمره 50 (3/0 ميليمتر)
-b درصد مصالح رد شده از الك نمره 50 و مانده روي الك نمره 100 (15/0 ميليمتر)
-c درصد مصالح رد شده از الك نمره 100 و مانده روي الك نمره 200 (075/0 ميليمتر)
-d درصد مصالح رد شده از الك نمره 200، است.
2- آسفالت سرد با امولسيون قير
در صورت استفاده از امولسيون قير، مقدار درصد قير مصرفي از رابطه زير به دست مي‌آيد:
P = 0.05A + 0.1B + 0.5C
كه در رابطه فوق:
-p درصد وزني امولسيون قير نسبت به وزن مصالح خشك
-A درصد مصالح مانده روي الك نمره 8 (36/2 ميليمتر)
-B درصد مصالح رد شده از الك نمره 8 و مانده روي الك نمره 200
-C درصد مصالح رد شده از الك نمره 200، است.
براي ساخت آسفالت سرد مي‌توان از كارخانه‌هاي آسفالت متناوب يا مداوم كه در تهيه آسفالت گرم به كار مي‌رود، استفاده نمود. به طور كلي مي‌توان از كارخانه آسفالتي كه مجهز به فلاسك قير براي گرم كردن مخلوط قير يا امولسيون و مخلوط‌كن باشد، استفاده نمود. چنانچه آسفالت سرد پيش‌ساخته در فصل زمستان و هواي سرد تهيه شود، لازم است كه مصالح گرم شوند تا عمل آغشته شدن قير و مصالح به سهولت ممكن گردد و سپس مخلوط آسفالتي در كارگاه، انبار و در هواي مناسب پخش گردد.
نحوه اجرا
حمل آسفالت سرد با كاميون كمپرسي انجام مي‌شود. قبل از پخش آسفالت پيش‌ساخته سرد، بايد سطح جاده از گردوخاك و مواد خارجي كاملاً پاك و تمامي چاله‌ها و ناهمواريها، ترميم و مرمت شوند. سطح جاده كاملاً با نيمرخ موردنظر تطبيق يابد. پخش آسفالت با گريدر يا فينيشر انجام مي‌شود. ضخامت لايه‌هاي آسفالت سرد با توجه به اندازه ماكزيمم مصالح و نوع ماشين پخش‌كننده متفاوت مي‌باشد. اين ضخامت، بايد با مندرجات جدولزیر مطابقت نمايد.
جدول ضخامت لايه‌هاي آسفالت سرد پيش‌ساخته
ضخامت لايه بر حسب سانتيمتر | اندازه ماکزيمم اسمی مصالح | |||
پخش با فينيشر | پخش با گريدر | |||
حداقل | حداکثر | حداقل | حداکثر | |
4 | 5/7 | 6 | 5/7 | 5/19 ميليمتر (دانه‌بندی شماره III ) |
4 | 6 | مجاز نيست | مجاز نيست | 5/12 ميليمتر (دانه‌بندی شماره II ) |
4 | 6 | مجاز نيست | مجاز نيست | 5/9 ميليمتر (دانه‌بندی شمارهI ) |
تراكم لايه‌ها پس از پخش آسفالت صورت مي‌گيرد. عمل تراكم به ترتيب با غلتك چرخ آهني دوچرخ، غلتك چرخ آهني سه‌چرخ و در پايان با غلتك چرخ لاستيكي يا غلتك ويبره انجام مي‌شود. لايه‌ها بايد به صورت يكنواخت و بدون ناهمواري باشند، ميزان رواداري ناهمواريها در طول شمشه 3 متري، نبايد در امتداد محور مسير از 5 ميليمتر و در امتداد عمود بر محور از 8 ميليمتر تجاوز نمايد.
پخش آسفالت سرد پيش‌ساخته در درجه حرارت محيط كمتر از 10 درجه سانتيگراد مجاز نيست. نظر به اينكه درجه حرارت مصالح برابر درجه حرارت محيط است، بايد اين نوع آسفالت در هواي گرم يا معتدل انجام شود و از اجراي آن در هواي سرد خودداري گردد.
2- آسفالت ردميكس[15]
اين نوع آسفالت سرد از طريق اختلاط مصالح و قير مخلوط با امولسيون قير به كمك وسايل مخلوط‌كننده نظير گريدر، لودر يا وسيله مناسب ديگر ساخته مي‌شود. از جمله مزاياي اين نوع آسفالت استفاده از مصالح مشخصي است كه در كنار راه، ريسه و يا در نزديكي آن انبار مي‌شود. آسفالت سرد ردميكس به عنوان قشر رويه پياده‌روها و خيابانهاي با ترافيك كم و به
عنوان قشر اساس يا زيراساس آسفالت مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مشخصات مصالح، نحوه تهيه، پخش و اجرا، بايد بر اساس مندرجات مشخصات فني خصوصي باشد. در صورت عدم دسترسي به اين مشخصات رعايت مندرجات فصل هفدهم نشريه 101 دفتر تدوين ضوابط و معيارهاي فني سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور تحت عنوان ”مشخصات فني عمومي راه (تجديد نظر اول)“ الزامي است.
ب: آسفالت گرم (بتن آسفالتي)
آسفالت گرم يا بتن آسفالتي تركيبي از مصالح سنگي مرغوب دانه‌بندي شده و قير خالص است كه بر حسب نوع قير مصرفي و دانه‌بندي مصالح در درجه حرارت 80 الي 170 درجه سانتيگراد در كارخانه، تهيه و در همين درجه حرارت در سطح خيابان، پخش و كوبيده مي‌شود. در بتن‌هاي آسفالتي گرم مرغوب، حجم فضاي خالي با توجه به دانه‌بندي مصالح سنگي بين (3%) تا (8%) است. كاربرد بتن‌هاي آسفالتي گرم به قرار زير است:
ـ قشر اساس آسفالتي
ـ قشر آستر آسفالتي
ـ قشر رويه آسفالتي
براي تأمين مشخصات فني قشر اساس آسفالتي از بتن آسفالتي يا انواع آسفالتهاي گرم و براي قشر آستر و رويه، تنها از بتن آسفالتي استفاده مي‌شود. جزئيات امر بايد در مشخصات فني خصوصي ذكر گردد. در صورت عدم وجود اين مشخصات، رعايت مندرجات اين بخش الزامي است.
1- مصالح سنگي
مخلوط سنگي شامل مصالح ريزدانه و درشت‌دانه، بايد با رعايت دقيق مندرجات اين بخش تهيه و انبار شود. تمام منابع مصالح رودخانه‌اي يا معادن سنگي تعيين شده در مشخصات فني خصوصي يا منابعي كه بعداً توسط پيمانكار پيشنهاد گردد، بايد با ويژگيهاي مندرج در مشخصات فني خصوصي و در غياب آن، مندرجات اين بخش مطابقت كامل داشته باشد. از معادن بايد با روش آشتو T2 نمونه‌برداري به عمل آيد. استفاده از اين منابع هنگامي مجاز است كه موافقت قبلي دستگاه نظارت كسب شده باشد. حتي‌الامكان بايد از مصالح يك معدن استفاده شود، مگر اينكه به تأييد دستگاه نظارت براي رسيدن به دانه‌بندي موردنظر، استفاده از معادن ديگر اجتناب‌ناپذير باشد. مصالح سنگي ريزدانه و درشت‌دانه بايد در كارخانه به صورت جداگانه، تهيه و انبار شوند. محل انبار بايد كمي بالاتر از اطراف آن باشد تا زهكشي در بستر زيرين انبار به راحتي انجام شود. كاربرد لودر براي انبار كردن و جابه‌جايي مصالح مناسب نيست. مصالح فيلر بايستي در انبارهاي مسقف نگهداري شود تا به هنگام مصرف كاملاً خشك باشد. دانه‌بندي مصالح سنگي براي مخلوطهاي آسفالتي، بسته به محل مصرف و ضخامت لايه متفاوت است. اين دانه‌بندي بسته به مشخصات، بايد با يكي از دانه‌بنديهاي مندرج در جدول زیر مطابقت نمايد.
رعايت محدوديتهاي زير در مورد استفاده از جدول فوق الزامي است:
ـ دانه‌بندي طبقه I داراي بافت درشت و نيمه‌پيوسته بوده و در شمار بتن‌هاي آسفالتي قرار نمي‌گيرد.
ـ دانه‌بنديهاي طبقه II تا V پيوسته و منظم بوده و براي تهيه بتن آسفالتي مصرف مي‌شود.
ـ دانه‌بنديهاي طبقه VI و VII كاملاً باز و گسسته است و مصرف آن محدود به قشر رويه بوده و براي ترافيك سبك مناسب است.
ـ دانه‌بندي طبقه VIII براي اساس و رويه آسفالتي با ترافيك سبك و متوسط است.
ـ دانه‌بندي طبقه IX به عنوان قشر رويه براي ترافيك سبك است و فاقد خصوصيات فني بتن آسفالتي است.
جدول دانه‌بندي مخلوطهاي آسفالتي
18/1 | 75/4 | 75/4 | 5/9 | 5/9 | 5/12 | 19 | 25 | 5/37 | حداكثر اندازه اسمي (ميليمتر) |
IX | VIII | VII | VI | V | IV | III | II | I | شماره دانه‌بندي |
رويه | اساس آسفالتي و رويه | رويه | رويه | رويه | آستر و رويه | اساس آسفالتي آستر و رويه | اساس آسفالتي آستر و رويه | اساس آسفالتي | نوع مخلوط آسفالتي |
20 - 5/12 | 40 - 20 | 40 - 20 | 40 - 25 | 40 - 25 | 60 - 40 | 75 - 50 | 100 - 75 | 150 – 100 | حداقل و حداكثر ضخامت لايه كوبيده شده (ميليمتر) |
درصد وزني رد شده از الك استاندارد (آشتو M92 ) | اندازه الك | ||||||||
| | | | | | | | 100 | الك 50 ميليمتر (2 اينچ) |
| | | | | | | 100 | 100 – 90 | الك 5/37 ميليمتر ( |
| | | | | | 100 | 100 - 90 | - | الك 25 ميليمتر (1 اينچ) |
| | | | | 100 | 100 - 90 | - | 80 - 56 | الك 19 ميليمتر ( |
| | | 100 | 100 | 100-90 | - | 80 - 56 | - | الك 5/12 ميليمتر ( |
| 100 | 100 | 100 - 90 | 100 - 90 | - | 80 - 56 | - | - | الك 5/9 ميليمتر ( |
100 | 100 - 80 | 100 - 75 | 50 - 30 | 85 - 55 | 74 - 44 | 65 - 35 | 59 - 29 | 53 - 23 | الك 75/4 ميليمتر (شماره 4) |
100 - 95 | 100 - 65 | 32 - 15 | 15 - 5 | 67 - 32 | 58 - 28 | 49 - 23 | 45 - 19 | 41 - 15 | الك 36/2 ميليمتر (شماره 8) |
100 - 85 | 80 - 40 | 15 - 0 | - | - | - | - | - | - | الك 18/1 ميليمتر (شماره 16) |
95 - 70 | 65 - 20 | - | - | - | - | - | - | - | الك 6/0 ميليمتر (شماره 30) |
75 - 45 | 40 - 7 | - | - | 23 - 7 | 21 - 7 | 29 - 5 | 17 - 5 | 16 – 4 | الك 3/0 ميليمتر (شماره 50) |
40 - 20 | 20 - 3 | - | - | - | - | - | - | - | الك 15/0 ميليمتر (شماره 100) |
20 - 9 | 10 - 2 | 3 - 0 | 5 - 2 | 10 - 2 | 10 - 2 | 8 - 2 | 7 - 1 | 6/0 | الك 075/0 ميليمتر (شماره 200) |
2- دانه‌بندي اساس آسفالتي و كنترل كيفيت
اساس آسفالتي را مي‌توان به صورت بتن آسفالتي يا آسفالت گرم تهيه نمود. در صورت انتخاب نوع بتن آسفالتي، كنترل كيفيت و مشخصات مصالح بايد با مندرجات اين بخش مطابقت نمايد. در صورت استفاده از آسفالت گرم، رعايت مشخصات مشروح زير الزامي است.
منبع
Civil engineering in East structure
www.mahdihashemi.blogfa.com
نشريه 55 مشخصات فني عمومي کارهاي ساختماني
مهندسي عمران در east structure
پایان قسمت دوم
ادامه دارد.....
0 نظرات:
ارسال یک نظر