مهندسی عمران

روسازی راه - روسازي خيابان + جداول مورد نیاز و مراحل طراحی6

قسمت ششم (آخر)

يك ـ غلتكهاي فولادي

روسازی راه - روسازي خيابان + جداول مورد نیاز و مراحل طراحی6

قسمت ششم (آخر)

يك ـ غلتكهاي فولادي

اين غلتكها شامل غلتكهاي صاف (استاتيك) يا غلتكهاي لرزشي مي‌باشند. وزن غلتكهاي دوچرخ يا سه‌چرخ، بايد حداقل 8 تن و فشار روي هر واحد از عرض چرخ غلتك، حداقل 45 كيلوگرم بر سانتيمتر باشد. روي سطح غلتكها بايد گلگير و آبپاش نصب شود. حركت غلتكهاي صاف بايد حتي‌الامكان يكنواخت بوده و سرعت آن، نبايد از 5 كيلومتر در ساعت تجاوز نمايد. غلتكهاي لرزشي براي كوبيدن آسفالت بايد خودرو بوده و از نوع كششي آنها نبايد استفاده شود. وزن غلتك لرزشي نبايد كمتر از 7 تن باشد، بار خطي استاتيك اين غلتكها، بايد بين 25 تا 45 كيلوگرم بر سانتيمتر عرض و ميزان ارتعاش آنها 2000-3000 در دقيقه باشد. ميزان نوسان غلتكهاي ارتعاشي 8/0-4/0 ميليمتر و سرعت حركت آنها، حداكثر 5 كيلومتر در ساعت مي‌باشد.

دو ـ غلتكهاي لاستيكي

اين غلتكها بايد خودرو بوده و وزن آنها بين 15 تا 30 تن باشد. در اين غلتكها بايد فضاي كافي براي افزايش وزن تعبيه گردد. فشار باد چرخ اين غلتكها بين 5 تا 5/8 كيلوگرم بر سانتيمترمربع است. براي اينكه آسفالت به چرخها نچسبد، حتي‌الامكان بايد چرخها در تمام مدت كار گرم بماند، در غير اين صورت بايد از لوله آبپاش و گلگيرهاي پارچه‌اي ضخيم براي تميز نگه داشتن چرخها استفاده نمود. لاستيك چرخ غلتكها بايد سالم و بدون نخزدگي باشد. سرعت غلتك لاستيكي، نبايد از 8 كيلومتر در ساعت تجاوز نمايد.

سه ـ نحوه كوبيدن آسفالت

تراكم آسفالت بايد بلافاصله و همزمان با پخش انجام شود. در اين مرحله بايد توجه داشت كه درجه حرارت پخش چنان باشد كه آسفالت، تاب تحمل وزن غلتك يا اثرات ارتعاشي غلتكهاي لرزشي را داشته و زير بار چرخ، فتيله و جابه‌جا نشود و در سطح آن پس از اتمام غلتك‌زني، شيارهاي طولي و عرضي به وجود نيايد. غلتك‌زني بايد چنان صورت گيرد كه هر گذر غلتك در هر مرحله از تراكم، قسمتي از گذر قبلي را بپوشاند تا تراكم يكنواخت و همگن در تمام سطح كار تأمين شود. تغيير مسير غلتكها يا جلو عقب رفتن آنها با دقت و آهستگي صورت گيرد. مراحل مختلف كوبيدن به شرح زير است:

مرحله اول ـ اين مرحله پس از پخش مخلوط آسفالتي، شروع و توسط غلتكهاي سه‌چرخ، دوچرخ و يا لرزشي انجام مي‌شود. چنانچه غلتكهاي فوق‌الذكر با يكديگر كار كنند، درست در پشت سر فينيشر، بايد غلتك سه‌چرخ عمل نمايد. سرعت غلتك در اين مرحله 3 كيلومتر در ساعت و وزن آن 8 الي 12 تن است. سرعت غلتك لرزشي 4-5 كيلومتر در ساعت و وزن آنها 7 تا 12 تن مي‌باشد. فاصله غلتكها با فينيشر، نبايد از 50 متر تجاوز نمايد. درجه حرارت مخلوط آسفالت بايد چنان باشد كه مخلوط آسفالت به چرخ نچسبد و در سطح آن تركهاي طولي و عرضي ايجاد نشود. حداقل درجه حرارت براي مخلوطهاي آسفالتي با دانه‌بندي پيوسته، 120 و براي مخلوطهاي با دانه‌بندي گسسته 80 درجه سلسيوس، مي‌باشد.

مرحله دوم ـ در اين مرحله مخلوط آسفالتي هنوز حالت خميري داشته و عمل تراكم بلافاصله بعد از مرحله اول صورت خواهد گرفت و غلتك‌زني تا حصول تراكم موردنظر ادامه خواهد يافت. درجه حرارت مخلوط آسفالتي با دانه‌بندي پيوسته در اين مرحله، 90 درجه سلسيوس است. غلتكهاي به كار گرفته شده در اين مرحله، بايد از نوع چرخ لاستيكي يا لرزشي انتخاب شوند تا بتوان به تراكم يكنواخت‌تر و همگن‌تر در فاصله زماني كوتاهتر دست يافت. سرعت غلتكهاي لاستيكي در اين مرحله، 5 تا 8 و سرعت غلتكهاي لرزشي، 4 تا 5 كيلومتر در ساعت است. بكارگيري غلتكهاي استاتيك در اين مرحله به جاي غلتكهاي لاستيكي يا لرزشي با تأييد دستگاه نظارت مجاز مي‌باشد. غلتك‌زني تا حصول تراكم موردنظر بايد قبل از سرد شدن آسفالت خاتمه يافته باشد، اين درجه حرارت براي غلتكهاي لرزشي، 70 و براي غلتكهاي لاستيكي، 85 درجه سلسيوس است.

مرحله نهايي ـ غلتك‌زني در اين مرحله به عنوان عمل كمكي و براي محو آثار ناشي از چرخ غلتكهاي مراحل پيشين صورت خواهد گرفت. غلتكهاي مورد استفاده در اين مرحله از نوع غلتكهاي استاتيكي با سرعت 5 كيلومتر در ساعت و وزن حداقل 8 تن مي‌باشد. عمل غلتك‌زني تكميلي، بايد بلافاصله بعد از مرحله دوم صورت گيرد تا مخلوط آسفالتي هنوز كارايي لازم براي محو آثار غلتك‌زني قبلي را داشته باشد.

9-4-6- كنترل تراكم

قشرهاي آسفالتي شامل اساس آسفالتي، آستر و رويه، بايد حداقل تا تراكم (97%) نمونه آزمایش گاهي مارشال كوبيده شوند. وزن مخصوص نمونه مارشال به طريقه آشتو T166 و تراكم نسبي قشرهاي آسفالتي به روش آشتو T230 اندازه‌گيري مي‌شود.

9-4-7- كنترل كيفيت

نحوه كنترل كيفيت مصالح و ساخت آسفالت، بايد در مشخصات فني خصوصي ذكر شود، در صورت عدم وجود اين مشخصات رعايت مشخصات ذيل الزامي است:

ـ نمونه‌برداري از مصالح سنگي مطابق آشتو T2

ـ دانه‌بندي مصالح سنگي مطابق آشتو T11 و T27

ـ آزمایش هيدرومتري مطابق آشتو T88

ـ مشخصات فيلر مطابق آشتو M17

ـ دانه‌بندي فيلر مطابق آشتو M37

ـ مشخصات مصالح ريزدانه در مخلوط آسفالتي مطابق آشتو M39

ـ آزمایش ضريب نرمي مصالح ريزدانه مطابق آشتو M6

ـ آزمایش ارزش ماسه‌اي مصالح ريزدانه مطابق آشتو T176

ـ سايش مصالح با روش لوس‌آنجلس مطابق آشتو T96

ـ مقاومت مصالح سنگي در مقابل عوامل جوي مطابق آشتو T104

ـ تعيين وزن مخصوص و جذب آب مصالح سنگي

درشت و ريز مطابق آشتو T85 و T84

ـ وزن مخصوص فيلر مطابق آشتو T100 و T133

ـ تعيين ضريب تورق و تطويل مصالح سنگي مطابق BS63

ـ نمونه‌برداري از قير مطابق آشتو T47

ـ مشخصات قيرهاي نفوذي و آزمایش هاي مربوط مطابق آشتو M20

ـ مشخصات قيرهاي ويسكوزيته و آزمایش هاي مربوط مطابق آشتو M226

ـ نمونه‌برداري از مخلوط آسفالتي مطابق آشتو T168

ـ طرح مخلوطهاي آسفالتي به روش مارشال مطابق ASTM D1559

ـ تعيين درصد قير و دانه‌بندي آسفالت مطابق آشتو T164

ـ آزمایش چسبندگي قير به مصالح سنگي مطابق آشتو T182

ـ آزمایش تعيين درصد پوشش قيري دانه‌هاي درشت مطابق آشتو T195

ـ وزن مخصوص مخلوط آسفالتي كوبيده شده مطابق آشتو T166

ـ وزن مخصوص ماكزيمم مخلوط آسفالتي

(بدون فضاي خالي) مطابق آشتو T209

ـ دانستيه مخلوط آسفالتي كوبيده شده سطح راه مطابق آشتو T230

ـ مشخصات كارخانه آسفالت مطابق آشتو M156

ـ بازرسي و نظارت كارخانه آسفالت مطابق آشتو T176

9-4-8- كنترل عبور و مرور

پيمانكار بايد در حين اجراي كار و قبل از اتمام پخش و مراحل سه‌گانه كوبيدن، از عبور و مرور روي سطح آسفالت جلوگيري نمايد. عبور و مرور وقتي مجاز خواهد بود كه پس از ختم مرحله سوم آثار چرخ ماشين‌آلات بر روي آسفالت نمانده و به اندازه كافي سرد و سخت شده باشد، درجه حرارت آسفالت از 40 درجه سانتيگراد كمتر باشد و يا حداقل 3 ساعت از خاتمه زمان پخش آسفالت گذشته باشد.

[1]. Sub - base

[2]. Granular sub - base

[3]. Sand - Equvalent

[4]. Soaked CBR

[5]. Wrought Leveling

[6]. Soil – Aggregate Subbase

[7]. Optimum Moisture Content

[8]. Dry Bound

[9]. Water Bound

[10]. Cold Mix

[11]. Plant Mixed Mix

[12]. Road Mix